1 Μαρτίου 2012

Ο ΜΑΡΤΙΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΡΤΙΑΤΙΚΟ ΒΡΑΧΙΟΛΙ

Μας μπήκε και ο Μάρτης, ο πρώτος μήνας της άνοιξης, ο οποίος στα αρχαία χρόνια θεωρείτο και ο πρώτος μήνας του έτους. Πολλές είναι οι παροιμίες που αφορούν το μήνα Μάρτιο και όλες εστιάζουν στις άστατες καιρικές συνθήκες που τον χαρακτηρίζουν συνήθως:
"Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης", "Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε, και πάλι το μετάγνωσε ότι δεν ξαναχιόνισε", "Ο Μάρτης μιας κλαίει και μια γελά", "Μάρτης έβρεχε, Θεριστής χαίρουνταν", "Μη σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα". "Ο ήλιος του Μαρτίου τρυπάει το κέρατο του βοδιού", "Απού 'χει κόρην ακριβή, του Μάρτη ήλιος μην τη δει".
Το πιο χαρακτηριστικό έθιμο του μήνα είναι το μαρτιάτικο βραχιόλι που συνηθίζεται να περνάνε οι μητέρες στο χέρι των παιδιών, γνωστό και πολύ απλά ως "μάρτης". Το βραχιολάκι αυτό φτιάχνεται από δύο κλωστές, μία κόκκινη και μία άσπρη, οι οποίες πλέκονται μεταξύ τους, ενώ σκοπός είναι να προφυλάξει το παιδί από τον ήλιο.
Σήμερα δεν είναι τόσο διαδεδομένο όσο παλιότερα, μάλιστα είχε αρχίσει να ατονίζει ήδη από την εποχή που ήμουν κι εγώ παιδί. Αντίστοιχο έθιμο συναντάται και σε άλλα βαλκανικά κράτη, ωστόσο αναφορές για ένα παρόμοιο έθιμο υπάρχουν ήδη από τον 5ο αιώνα από τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο, ο οποίος κριτικάρει το έθιμο ως ειδωλολατρικό. Σύμφωνα με τον Νικόλαο Πολίτη, το μαρτιάτικο βραχιόλι έχει τις ρίζες του στην κρόκη, την οποία έδεναν στο χέρι και το πόδι τους, όσοι συμμετείχαν στον εορτασμό των Ελευσίνιων Μυστηρίων κατά τους αρχαίους χρόνους.


Σχετικά θέματα:
Το ποίημα του Κωστή Παλαμά για το Μάρτιο

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου