5 Φεβρουαρίου 2013

Ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά για το Φεβρουάριο


Πριν ακόμη αρχίσει το κυρίως ποιητικό έργο του με την έκδοση της συλλογής "Τραγούδια της πατρίδος μου", ο Κωστής Παλαμάς είχε δημοσιεύσει σειρά ποιημάτων του σε περιοδικά της εποχής, τα οποία σήμερα δεν είναι εξίσου γνωστά. Ένα από αυτά είναι και το ποίημα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΣΤΙΑ πριν από 130 χρόνια, στις 27 Φεβρουαρίου 1883, εμπνευσμένο από το μήνα της Αποκριάς, το Φεβρουάριο. Αναμφισβήτητα, το ποίημα αυτό δεν μπορεί να συγκριθεί με τα αριστουργήματα του Παλαμά, έχει επιρροές από το φθίνοντα ρομαντισμό της εποχής, παρουσιάζει όμως ενδιαφέρον.


ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Απ' το παράθυρο στα βάθη μακριά,
Ο κάμπος ξεχωρίζει,
Και φαίνεται η αποκριά
Μέσα στο δρόμ' όλη βοή που τριγυρίζει
Είν' ο καιρός όπου τρελή γιορτάζ' η χώρα,
Και σιέται η μυγδαλιά με κάλλη ανθοφόρα.

Φτωχός ο κάμπος μας, μα όχι και γυμνός,
Αφού είν' ασπροντυμένος.
Μοιάζει με νιο που αχαμνός
Κι απ' την αρρώστια κάτασπρος ειν' ο καημένος.
Στο δρόμο άμαξες, μεθύσι, προσωπίδες,
Και ρίχνει ο ουρανός βροχής ρανίδες.

Τι τάχα να είσαι θλιβερή, ψιλή βροχή, 
Που αργά κι αγάλι 'γαλι
Μας έρχεσαι την εποχή
Που τα νυφιάτικα η μυγδαλιά έχει βάλει; 
Η φύσις κλαίει τη χειμωνιά που την παγώνει,
Ή κλαίει από χαρά στο Μάρτη που σιμώνει;

Σ' εκείνο το παράθυρο μπροστά κρατεί
Η μάννα το παιδί της,
Πότε του δείχνει τη γιορτή,
Πότε την εξοχή με τη λευκή στολή της.
Αποκριάς χαρά φωτίζει τ' αγγελούδι, 
Κι η μάννα είν' έμορφη, σα μυγδαλιάς λουλούδι.

Ρίχνει τα μάτια της και βλέπει τα βουνά
Μ' ολόχιονο φουστάνι, 
Και με το νου της αρχινά
Και χίλιους μύριους στοχασμούς άθελα κάνει,
Λιγάκι θλιβερούς σα νέφη του Φλεβάρη,
Μα πάντα καθαρούς, σαν του χιονιού τη χάρη.

Γιατ' είναι μάνα με μυαλό και με καρδιά,
Και είναι η ζωή της
Λουλούδι με τριπλή ευωδιά
Που της σκορπά ο Θεός, ο κόσμος, το παιδί της.
Την ενθυμίζ' η χειμωνιά κι η αγριάδα
Ότι κοντεύει του Μαρτιού να ρθει η λιακάδα.

Και νιώθει σαν γλυκιά μαρτιάτικη αυγή
Στα βάθη της ψυχής της,
Κι ακολουθά η συλλογή:
- Παρόμοια κι ο δυστυχής όπου η πίστις
Και τ' ουρανού η ελπίς φωλιάζει στην καρδιά του, 
Νιώθει μια δύναμη γλυκιά στη συμφορά του. 

Ενώ μας δέρνουνε του κόσμου τα δεινά,
Βάλσαμο η πίστη χύνει.
Κι ενώ είναι χιόνι στα βουνά,
Για ιδές η μυγδαλιά τον κάμπο πώς τον ντύνει!
Μ' απ' το παιδί μου μακριά πίκρες και πόνοι,
Και το Θεό η χαρά να του θυμίζει μόνη.

Σε τέτοιους στοχασμούς ο νους της καταντά,
Και άλλα συλλογιέται.
Μα το παιδάκι της κοντά
Στην τρέλα της αποκριάς βουτιέται.
Ξεχνά τα τόσα του παιχνίδια, και το κρύο,
Κι έχει παράπονο, και πόθους χίλιους δύο.
Μεσ' την καρδούλα του, αγάπες του χρυσές, 
Σωριάζονται ωραίες
Και πλουμισμένες φορεσιές
Και μάσκες και σπαθιά και περικεφαλαίες.
Κυρίες το κοιτούν, τις ρίχνει ζαχαράτα,
Κανείς την έμορφη δεν ξέρει μασκαράτα...

Ακόμα στο παράθυρο μπροστά κρατεί
Η μάννα το παιδί της.
Ξεχνιέτ' εκείνο στη γιορτή,
Κι αυτή στην εξοχή με τη λευκή στολή της.
Αποκριάς χαρά φωτίζει τ' αγγελούδι,
Κι η μάνα είν' έμορφη σα μυγδαλιάς λουλούδι.



1 σχόλιο:

  1. Αφιερωμένο στον αξέχαστο Κωστή Παλαμά τον οποίο ευχαριστώ με την καρδιά μου για τη γνώση, την έμπνευση και την ευαισθησία στη γραφή του. Για τον πατριωτισμό του και τον αγώνα του για την Ελλάδα. Εμπνευσμένο απ΄το Δωδεκάλογο του Γύφτου.

    Με πνίγουν τα λόγια και με φαρμακώνουν
    και με τον καημό μου κόβουν τα χείλη,
    απόψε θα πάω ν΄ανάψω καντήλι,
    τα λόγια μου να ξεσπαθώνουν.

    Όλγα Π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή