6 Απριλίου 2013

Οι 10 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών σύμφωνα με τον Ρότζερ Έμπερτ


Δεν ήταν απλά ένας πολύ καλός και αξιόπιστος κριτικός κινηματογράφου, τη γνώμη του οποίου εμπιστεύονταν οι Αμερικανοί σινεφίλ Τηρουμένων των αναλογιών, θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας "σταρ" του συγκεκριμένου χώρου, αφού το 2005 ο Ρότζερ Έμπερτ έγινε ο πρώτος κριτικός που απέκτησε το δικό του αστέρι στο "Walk of Fame" του Χόλιγουντ.
Το 2012, ο Έμπερτ έδωσε τη δική του λίστα με τις 10 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών απαντώντας σε σχετικό γκάλοπ του περιοδικού Sight & Sound, που εκδίδεται από το Βρετανικό Κινηματογραφικό Ινστιτούτο. Οι απαντήσεις του δόθηκαν με αλφαβητική και όχι με αξιολογική σειρά. Στο βαθμό που έχει βαρύτητα η - πάντοτε υποκειμενική - άποψη ενός κριτικού κινηματογράφου με παγκόσμια εμβέλεια και αποδοχή, οι κατά Ρότζερ Έμπερτ 10 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών είναι οι εξής (οι συνοδευτικές κριτικές είναι από διαφορετικές στιγμές, από σχόλια του Έμπερτ για την κάθε ταινία):

1. Αγκίρε, η μάστιγα του Θεού του Werner Herzog, παραγωγής 1972.
"Η ταινία δεν επηρεάζεται από τους διαλόγους... ή έστω από τους χαρακτήρες, εκτός από τον Αγκίρε, η προσωπικότητα του οποίου έχει πλαστεί τόσο από το πρόσωπο και το σώμα του Κλάους Κίνσκι όσο και από τις λέξεις. Ο Herzog βλέπει σ' αυτήν την ιστορία, αυτό που βρίσκει σε πολλές από τις ταινίες του: Άντρες που καταδιώκονται από το όραμα ενός μεγάλου κατορθώματος, που διαπράττουν την αμαρτία της αλαζονείας τολμώντας να το επιτύχουν και συντρίβονται από ένα άτεγκτο σύμπαν"

2. Αποκάλυψη Τώρα του Φράνσις Φορντ Κόπολα, παραγωγής 1976
"Είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες του αιώνα. Τα περισσότερα φιλμ είναι τυχερά, εάν έχουν έστω μία μεγάλη αλληλουχία. Το "Αποκάλυψη, τώρα" δένει τη μία μετά την άλλη με συνεκτικό δεσμό το ταξίδι στο ποτάμι. Η καλύτερη σκηνή είναι η επίθεση του ελικοπτέρου σ' ένα χωριό του Βιετνάμ υπό τις εντολές του Στρατηγού Κίλγκορ, τα ελικόπτερα του οποίου χρησιμοποιούν μεγάφωνα στην κορυφή παίζοντας τις "Βαλκυρίες" του Βάγκνερ, την ώρα που εφορμούν εναντίον μιας αυλής γεμάτης παιδιά. Ο (Ρόμπερτ) Ντιβάλ κέρδισε υποψηφιότητα για Όσκαρ για την ερμηνεία του και για την αξέχαστη ατάκα, "Μου αρέσει η μυρωδιά των ναπάλμ το πρωί". Η κενότητα του είναι τρομακτική"

3. Πολίτης Κέιν του Όρσον Γουέλς, παραγωγής 1941
"Το "Rosebud" (σ.σ.: η τελευταία λέξη-μυστήριο του Κέιν πριν πεθάνει) είναι το έμβλημα της ασφάλειας, της ελπίδας και της αθωότητας της παιδικής ηλικίας. Είναι το πράσινο φως στο τέρμα της αποβάθρας του Γκάτσμπι, η λεοπάρδαλη στην κορυφή του Κιλιμάντζαρο, όπου κανείς δεν ξέρει τι αναζητά. Είναι αυτή η λαχτάρα που οι ενήλικες μαθαίνουν να καταπιέζουν με τα χρόνια. "Ίσως το Rosebud ήταν κάτι που δεν κατόρθωσε ν' αποκτήσει ή που έχασε" λέει ο Τόμπσον, ο δημοσιογράφος που του ανατέθηκε να λύσει το παζλ της τελευταίας λέξης του Κέιν. "Εν πάσει περιπτώσει, δεν θα εξηγούσε τίποτα". Πράγματα, δεν εξηγεί τίποτα, αλλά είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικό ως απόδειξη του ότι τίποτα δεν μπορεί να εξηγηθεί".

4. Ντόλτσε Βίτα του Φεντερίκο Φελίνι, παραγωγής 1960.
"Οι ταινίες δεν αλλάζουν, αλλάζουν όμως οι θεατές. Όταν είδα την ταινία το 1960, ήμουν ένας έφηβος, για τον οποίο η "γλυκιά ζωή" αντιπροσώπευε όλα όσα ονειρευόμουν: αμαρτία, εξωτικό ευρωπαϊκό γκλάμουρ, το φθαρμένο ρομάντσο του κυνικού εφημεριδοπώλη. Όταν την ξαναείδα γύρω στα 1970, ζούσα σε μια εκδοχή του κόσμου του Μαρτσέλο. Όταν την ξαναείδα γύρω στα 1980, ο Μαρτσέλο ήταν στην ίδια ηλικία, όμως εγώ ήμουν 10 χρόνια μεγαλύτερος, είχα σταματήσει να πίνω και τον είδα όχι σαν ένα πρότυπο, αλλά σαν θύμα, καταραμένο σε μια αέναη αναζήτηση της ευτυχίας, που ποτέ δεν θα μπορούσε να βρει, όχι μ' αυτόν τον τρόπο. Το 1991, όταν ανέλυσα το φιλμ στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο... ενώ κάποτε τον θαύμαζα και αργότερα τον κριτίκαρα, τώρα τον λυπόμουν και τον αγαπούσα. Όταν ξαναείδα την ταινία μετά το θάνατο του Μαστρογιάνι, σκέφτηκα ότι ο Φελίνι και ο Μαρτσέλο πήραν μια στιγμή ανακάλυψης και την έκαναν αθάνατη. Ίσως να μην υπάρχει τέτοιο πράγμα, όπως η γλυκιά ζωή. Όμως είναι σημαντικό να το ανακαλύψεις μόνος σου".

5. Ο Στρατηγός του Μπάστερ Κίτον, παραγωγής 1927
"Άλλοι ηθοποιοί του βωβού κινηματογράφου έπρεπε να κάνουν μορφασμούς για να σου περάσουν κάτι, όμως ο Κίτον παρέμενε προσεκτικός και συγκεντρωμένος. Αυτός είναι ένας λόγος που οι ταινίες του έχουν γεράσει καλύτερα από τις ταινίες του αντιπάλου, Τσάρλι Τσάπλιν. Μοιάζει σαν ένας σύγχρονος επισκέπτης στον κόσμο των σιωπηλών κλόουν"

6. Οργισμένο Είδωλο του Μάρτιν Σκορσέζε, παραγωγής 1980
"Το Οργισμένο Είδωλο δεν είναι μια ταινία για το μποξ, αλλά για έναν άνθρωπο με παραλυτική ζήλια και σεξουαλική ανασφάλεια, για τον οποίο το να τιμωρηθεί στο ρινγκ μοιάζει με εξομολόγηση, μετάνοια και άφεση αμαρτιών. Για τον Τζέικ Λα Μότα, ό,τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός αγώνα δεν ελέγχεται από την τακτική, αλλά από τους φόβους και τα κίνητρα του... Το Οργισμένο Είδωλο είναι το πιο οδυνηρό και σπαραξικάρδιο πορτραίτο της ζήλιας στον κινηματογράφο - ένας Οθέλος της εποχής μας. Είναι η καλύτερη ταινία που έχω δει σχετικά με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, τη σεξουαλική ανεπάρκεια και το φόβο που οδηγεί ορισμένους άνδρες στην κακοποίηση των γυναικών".

7. Tokyo Story του Yasujiro Ozu, παραγωγής 1953
".. ένα από τα υποτιμημένα αριστουργήματα του ιαπωνικού κινηματογράφου των αρχών της δεκαετίας του 1950. Ο Ozu έχει πολλά κοινά στοιχεία με τον άλλο μεγάλο σκηνοθέτη Kenji Mizoguchi. Και οι δύο χρησιμοποιούν τις κάμερες τους κατά κύριο λόγο ως απαθείς, τίμιους παρατηρητές. Και οι δυο φαίνεται να διστάζουν να χειριστούν τον πραγματικό χρόνο, στον οποίο εκτυλίσσονται οι σκηνές τους. Ο Ozu χρησιμοποιεί πολύ συγκρατημένο μοντάζ και ο Mizoguchi συχνά γυρίζει σκηνές σε συνεχόμενες λήψεις. Το Tokyo Story κινείται πολύ αργά για τα δυτικά μας πρότυπα και στην αρχή απαιτεί περισσότερη υπομονή απ' όση ορισμένοι κινηματογραφόφιλοι είναι πρόθυμοι να επιδείξουν. Ωστόσο, η επίδραση του είναι σωρευτική. Ο ρυθμός καταλήγει να ταιριάζει υπέροχα με το υλικό. Και υπάρχουν σκηνές που είναι δύσκολο να τις ξεχάσεις. Η μητέρα και ο πατέρας που ευχαριστούν ξεχωριστά τη νύφη τους για την καλοσύνη της, η επίμονη μεθυσμένη οδύσσεια του πατέρα κατά τη διάρκεια μιας νύχτας που νοσταλγεί το μπαρ, και η αντίδραση του όταν μαθαίνει ότι η γυναίκα του ίσως πεθάνει"

8. Το Δέντρο της Ζωής του Τέρενς Μαλίκ, παραγωγής 2011
"Δεν ξέρω πότε μια ταινία έχει συνδεθεί πιο άμεσα με την προσωπική μου βιωματική εμπειρία. Με μυστηριώδεις τρόπους, τα κεντρικά γεγονότα του "Δέντρου της ζωής" αντανακλούν μια εποχή κι ένα μέρος όπου έζησα και τα αγόρια στην ταινία είναι εγώ. Αν επιχειρούσα να δημιουργήσω μια αυτοβιογραφική ταινία και είχα το χάρισμα του Μαλίκ, θα έμοιαζε πολύ σαν κι αυτήν".

9. 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, παραγωγής 1968
"Είναι η δουλειά ενός καλλιτέχνη τόσο ανυπέρβλητα σίγουρου, ώστε δεν περιλαμβάνει ούτε ένα πλάνο απλά για να τραβήξει την προσοχή μας. Μειώνει την κάθε σκηνή στην ουσία της και την αφήνει για αρκετό χρόνο στην οθόνη, ώστε να την επεξεργαστούμε, να την ζήσουμε με τη φαντασία μας. Αντίθετα από τις άλλες ταινίες επιστημονικής φαντασίας, το "2001" δεν επιδιώκει να μας εντυπωσιάσει, αλλά να μας εμπνεύσει με δέος... Αυτό που στην πραγματικότητα (ο Κιούμπρικ) έκανε ήταν μια φιλοσοφική δήλωση για τη θέση του ανθρώπου στο σύμπαν, χρησιμοποιώντας εικόνες, όπως οι προηγούμενοι απ' αυτόν είχαν χρησιμοποιήσει τις λέξεις, τη μουσική ή την προσευχή. Και το έκανε μ' έναν τρόπο που μας προσκαλεί να σκεφτούμε - όχι να το βιώσουμε νοερά σαν διασκέδαση, όπως σε μια καλή συμβατική ταινία επιστημονικής φαντασίας, αλλά να σταθούμε απ' έξω ως δυνάμει φιλόσοφοι και να σκεφτούμε"

10. Ίλιγγος του Άλφρεντ Χίτσκοκ, παραγωγής 1958.
".. είναι ένα από τα δύο-τρία φιλμ που γύρισε ο Χίτσκοκ. Είναι το πιο εξομολογητικό, που ασχολείται ευθέως με τα θέματα που κυριαρχούσαν στην τέχνη του. Είναι για το πώς ο Χίτσκοκ χρησιμοποιούσε, φόβιζε και προσπαθούσε να ελέγξει τις γυναίκες. Αντιπροσωπεύεται από τον Σκότι, έναν άνδρα με σωματική και διανοητική αδυναμία, που ερωτεύεται παθιασμένα την εικόνα μιας γυναίκας - και όχι μια οποιαδήποτε γυναίκα, αλλά την πεμπτουσία της χιτσκοκικής γυναίκας".


Σχετικά θέματα:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου