1 Μαΐου 2013

4 ποιήματα για το Μάιο και την Άνοιξη


Ο Μάιος δεν είναι μόνο ο μήνας των λουλουδιών, αλλά και ο κατεξοχήν μήνας του ρομαντισμού και της ποιητικής έμπνευσης. Δεν είναι λίγα τα ποιήματα που γράφτηκαν ειδικά για το μήνα Μάιο ή που ενδεχομένως ν' αναφέρονται έμμεσα σ' αυτόν. Ακολουθεί μια μικρή συλλογή τεσσάρων ποιημάτων από εκπροσώπους της Νέας Αθηναϊκής Σχολής (Παλαμά, Δροσίνη, Πολέμη), καθώς και από τον Πέτρο Βασιλικό (ψευδώνυμο του Κωνσταντίνου Χατζόπουλου). 

Το παρακάτω ποίημα του Κωστή Παλαμά δημοσιεύτηκε στο φιλολογικό περιοδικό "Εστία" στις 30 Μαΐου 1882:

ΜΑΪΟΣ
Ο Απρίλης ξανθός, αρχοντιά φημισμένη,
Ζαχαρένια θωριά, ο Απρίλης πεθαίνει.
Και ο Μάης απάνω του γέρνει,
Χαροκόπος λεβέντης, μα δίχως μυαλά,
Και του φρόνιμου Απρίλη τα μάτια σφαλά,
Και τα πλούτη του παίρνει.

Ο Απρίλης σωρούς θησαυρούς και καλούδια,
Τι πουλιά, τι νερά, τι δροσιές, τι λουλούδια
Στα παλάτια τα πράσιν' αφήνει!
Κι απ' την πρώτη στιγμή κι απ' την πρώτη βραδιά
Να ο Μάης, αλύπητα, δίχως καρδιά
Τα ξοδεύει, τα χύνει.

Με τ' αηδόνια καλεί τη χαρά και τη χάρη.
Όπου νιότη, παιδί, λυγερή, παλικάρι,
Όπου φτώχεια, όπου πλούτος γελάει,
Του γλυκού μηνυτή καταφτάν' η λαλιά.
Η ζωή με ολάνοιχτη τρέχει αγκαλιά
Στο τραπέζι του Μάη.

Της αυγούλας το φως πολυέλαιο έχουν,
Τραγουδούν κι αγαπούν και θερίζουν και τρέχουν.
Στ' αποφάγια σαν πρόβαλε η μέρα,
Φεύγ' η νιότη χορτάτη και φεύγ' η ζωή,
Στις αγάπες η χάρη, η χαρά στη βοή,
Το παιδί στη μητέρα.

- "Το στεφάνι που βλέπεις, αυτό το στεφάνι,
απ' τα πλούτη του Μάη εγώ το 'χω κάνει,
Μητερούλα, με λούλουδα χίλια.
Ταπεινά κι ακριβά, είναι μια χαρά.
Πώς ταιριάζουνε, κοίτα, ζαμπάκια λαμπρά
Με φτωχά χαμομήλια.

"Όλα τ' άνθη, μητέρα, δεν είν' αδελφάκια;
Σε γαστρούλες και κήπους, αγρούς και ρυάκια,
Μια δροσιά, και μικρά και μεγάλα;
Να πονώ τα φτωχά δε μου είπες εσύ;
Όλα τα 'θελα, τ' άλλ' απ' αγάπη χρυσή,
Από έλεος τ' άλλα!

"Ποιο παιδί σαν εμέ τέτοια έχει μανούλα; 
τίνος άλλου ανθοί έχουν τέτοια δροσούλα; 
Τέτοια χάρη και μύρο και χρώμα; 
Στου σπιτιού μας την πόρτα θ' ανθεί κρεμαστό
Ως την άλλη χρονιά που θ' αλλάξω κι αυτό
Με καλύτερο ακόμα".

- "Ω, παιδί μ', ο Θεός ένα άλλο στεφάνι
Στη μεγάλη μικρή σου καρδιά έχει βάνει
Από άλλου Μαγιού ωραιότητα.
Μοσχομύριστο πάντα κι ολόλευκο ανθεί,
Μα σαν γείρει ξερό δεν μπορεί ν' αλλαχθεί.
Και το λεν αθωότητα".

__________________________


Το παρακάτω οκτάστιχο φέρει την υπογραφή του Ιωάννη Πολέμη.

ΚΑΙ ΠΑΛΙ
Και πάλι, να, ο Μάιος για νάλθει ξεκινά
Και διασκελίζει θάλασσες και κάμπους και βουνά.
Κρατεί ανθούς στα χέρια του και γύρω τους σκορπά
Κι όπου περάσει και διαβεί παντού μοσχομυρίζει.
Αχ, Μάη αν σ' αγάπησα κι αν σ' αγαπώ ακόμα
Ρίξε δροσάτα λούλουδα και στόλισε το χώμα
Που θα διαβεί η αγάπη μου - Δεν θέλω όπου πατήσει
Άλλο από ρόδα και μυρτιές το πόδι της ν' αγγίξει.

_______________________________

Ένας  τρίτος σημαντικός εκπρόσωπος της Νέας Αθηναϊκής Σχολής ήταν και ο Γεώργιος Δροσίνης. Το παρακάτω ποίημα δεν αναφέρεται ειδικά στο μήνα Μάιο, αλλά στην Άνοιξη, ενώ διαπνέεται από έντονα ρομαντική διάθεση.

Η ΚΟΡΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΕΩΣ
Γεννήθηκες την Άνοιξη, κι αντί να 'ρθουν οι Μοίρες
Να σε μυρώσουν βιαστικές κι ευθύς να φύγουν πάλι,
Εσύ από την άνοιξη μυρώθηκες και πήρες
Της Άνοιξης τα κάλλη.

Απ' το χρυσό τον ήλιο της χρυσώσαν τα μαλλιά σου,
Βαφτίστηκαν τα μάτια σου στης νύχτας της το χρώμα,
Κι απ' των ανθών της τη θωριά εβάφηκ' η θωριά σου
Και το μικρό σου στόμα.

Απ' τις γλυκιές της τις βραδιές τις μοσχομυρωδάτες
Πήρες τον πρώτο ανασασμό για να μοσχομυρίζεις,
Κι επήρες από τις αυγές που 'ναι δροσιά γεμάτες,
Δροσούλα για ν' ανθίζεις.

Μ' ολόχαρο κελάδημα τ' αμέτρητα πουλιά της
Εδείξανε στο στόμα σου πώς πρέπει να μιλήσει,
Κι επροίκισε το γέλιο σου με τη γλυκιά λαλιά της
Η κρυσταλλένια βρύση.

_______________________


Ο λογοτέχνης Κωνσταντίνος Χατζόπουλος υπέγραφε συνήθως τα ποιήματα του με το ψευδώνυμο "Πέτρος Βασιλικός". Με το ψευδώνυμο αυτό υπογράφει κι ένα ποίημα αφιερωμένο στην Πρωτομαγιά.

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ
Έλα στο κεφάλι το ξανθό
Να σου βάλω τ' όμορφο στεφάνι
Που για σε όλη νύχτα το' χω κάνει,
Να στολίσω μ' άνθια τον ανθό.

Ιδέ το! τι ωραία που θα πάει
Του ξανθόχλωμού σου κεφαλιού!
Από τα υστερνά είναι του Απριλιού
Κι απ' τα πρώτα λούλουδα του Μάη.

Κι έτσι με τα ρόδα στα μαλλιά
Κι έτσι στα ολόλευκα ντυμένη,
Να θαρρώ πως σφίγγω αναστημένη
Την Πρωτομαγιά στην αγκαλιά!


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου