6 Ιουνίου 2013

Πώς η Πολωνία προσπαθεί να εξελιχτεί σε χώρα-πρότυπο αγκαλιάζοντας τους παράνομους μετανάστες (ενώ στην Ελλάδα φοβόμαστε ακόμη και να θεσπίσουμε ένα σύγχρονο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο)


Στην Ελλάδα η συζήτηση για την παράνομη μετανάστευση, δηλαδή για τους μετανάστες που έρχονται στη χώρα μας χωρίς να έχουν πάνω τους νόμιμα έγγραφα, εξαντλείται σε θέματα φτηνού εντυπωσιασμού: πώς θα τους εξαφανίσουμε από το κέντρο της Αθήνας, τι πρέπει να κάνουμε για να τους στείλουμε πίσω στην πατρίδα τους μια ώρα αρχύτερα και πώς δεν θα ρίξουμε νερό στο μύλο που θρέφει τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής. 

Οι άνθρωποι, εν τω μεταξύ, εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως κατώτεροι, απλά και μόνο επειδή είναι φτωχοί και ξένοι, ενώ κουβαλούν το στίγμα του "εν δυνάμει κακοποιού", χωρίς να μπαίνουμε στον κόπο να προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε και κατ' επέκταση ν' αντιμετωπίσουμε τις γενεσιουργές αιτίες, γιατί ενδεχομένως να καταλήξει να γίνει εγκληματίας ένας άνθρωπος που έρχεται σε μια ξένη χώρα, χωρίς να γνωρίζει τη γλώσσα για να επικοινωνήσει, που δεν έχει χρήματα ή γενικότερα στον ήλιο μοίρα. Αυτά θεωρούνται αχρείαστες λεπτομέρειες στη δημόσια συζήτηση και όποιος τα θέτει αντιμετωπίζεται περίπου ως ακροαριστερός ή "εχθρός" του κράτους.

Την ίδια στιγμή, στην Πολωνία καταβάλλονται σοβαρές προσπάθειες, ώστε οι συνοριοφύλακες, εκείνοι που έρχονται πρώτοι σ' επαφή με τους μετανάστες χωρίς νόμιμα έγγραφα, να εκπαιδευθούν κατάλληλα, ώστε να μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί τους, αλλά και να εξοικειωθούν με τις ιδιαιτερότητες των εθνικών τους ταυτοτήτων. Ο σκοπός είναι να μπουν τα θεμέλια για να χτιστεί μια γέφυρα διαλόγου μεταξύ των διαφορετικών πολιτισμών και θρησκειών, ώστε να αρθεί η όποια διακριτική μεταχείριση τους.. Έτσι, άλλωστε, μπορεί να επιτευχθεί η συνύπαρξη, οικοδομώντας γέφυρες και όχι ορθώνοντας τοίχους.
Ειδικότερα, με τη συνεργασία του ΜΚΟ Fundacja Ocalenie (Ίδρυμα Σωτηρίας), οι φύλακες παρακολουθούν ειδικά προγράμματα θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης, ώστε να γνωρίζουν όσο το δυνατόν περισσότερα για τους παράνομα εισερχόμενους μετανάστες. Η πρακτική εκπαίδευση γίνεται στο χωριουδάκι Kruszyniany της περιοχής Ποντλιάσε, που βρίσκεται στη βορειοανατολική Πολωνία, όπου ζουν αρκετοί Μουσουλμάνοι ταταρικής καταγωγής. 
Για τις ανάγκες του εκπαιδευτικού προγράμματος, έχει επινοηθεί μια φανταστική "χώρα" με την ονομασία "Σεγκενιστάν", που έχει και τη δική της "σημαία". Σαν να βρίσκονται σε πραγματικά, διακρατικά σύνορα, οι φρουροί κάνουν ελέγχους διαβατηρίων, παίρνουν δακτυλικά αποτυπώματα και περιπολούν λέγοντας -ανάμικτα στη ρωσική και γεωργιανή γλώσσα- λέξεις όπως "στοπ", "περίμενε", "ο επόμενος" κλπ. Το ρόλο των υποτιθέμενων "μεταναστών" υποδύονται οι ίδιοι οι φρουροί.
Όμως η εξάσκηση δεν περιορίζεται απλά στην εκμάθηση κάποιων βασικών λέξεων. Οι Πολωνοί συνοριοφύλακες, που συμμετέχουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης, μαθαίνουν ακόμη και το γεωργιανό αλφάβητο -οι περισσότεροι μετανάστες προέρχονται από τη συγκεκριμένη χώρα του Καυκάσου- ενώ πρέπει όλοι τους να μάθουν να γράφουν τουλάχιστον το όνομά τους στη γλώσσα αυτή. 
Επιπλέον, υποβάλλονται σε συνεντεύξεις, προσομοιώσεις των συνεντεύξεων που περνούν υποχρεωτικά οι μετανάστες. Μέσω αυτής της διαδικασίας, οι υπεύθυνοι θέλουν να δώσουν στους φρουρούς να καταλάβουν ότι αν και πολλές φορές νομίζουν ότι μιλούν ρωσικά στους μετανάστες που περνούν τα πολωνικά σύνορα, στην πραγματικότητα, σ' εκείνους ακούγονται ως.. αλαμπουρνέζικα.
Στα πλαίσια της εκπαίδευσης, οι Πολωνοί συνοριοφύλακες πραγματοποιούν επίσκεψη στο τοπικό τζαμί, ακολουθώντας το τελετουργικό των Μουσουλμάνων, ώστε να εξοικειωθούν με τις συνήθεις της παράδοσης τους: οι άντρες βγάζουν τα παπούτσια, οι γυναίκες καλύπτουν το κεφάλι τους με μαντήλα, κάθονται στο χαλί στο εσωτερικό του τζαμιού και ακούνε το δάσκαλο, ο οποίος τους εξηγεί την ιστορία και τις παραδόσεις των Τατάρων, που ζουν στην περιοχή από το 17ο αιώνα.
Ακολουθεί περιήγηση στο ταταρικό νεκροταφείο της περιοχής, που χρονολογείται επίσης από το 17ο αιώνα, ενώ η εκπαίδευση περιλαμβάνει και μαθήματα μαγειρικής και συγκεκριμένα ενός παραδοσιακού γεωργιανού φαγητού (χινκάλι), αλλά και μαθήματα παραδοσιακών χορών από τη Γεωργία. 
Θεωρώ καταπληκτική την πρωτοβουλία αυτή, που άρχισε μόλις πρόσφατα να εφαρμόζεται και ήρθε ως απάντηση στις διαμαρτυρίες των παράνομα εισερχόμενων μεταναστών στην Πολωνία για τις άθλιες συνθήκες στα κέντρα προσωρινής κράτησής τους. Ο μετανάστης δεν αποτελεί εχθρό μας και ούτε πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε έτσι. Πολύ περισσότερο δεν πρέπει να τον αντιμετωπίζουν κατ' αυτόν τον τρόπο οι αρχές ενός κράτους, που θέλει να αυτοπροβάλλεται ως ευνομούμενο. 
Στην Ελλάδα, όμως, αυτό όχι απλά δε συμβαίνει, αλλά δυστυχώς σ' ένα μεγάλο κομμάτι των σωμάτων ασφαλείας κυριαρχούν ρατσιστικές συμπεριφορές, οι οποίες μπορούν να καταπολεμηθούν, αρκεί να καταπολεμήσουμε την άγνοια και να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους και όχι με αντικείμενα. Διότι αν εμείς αντιμετωπίζουμε ένα μετανάστη -όπως και οποιονδήποτε άνθρωπο εδώ που τα λέμε- σαν αντικείμενο, είναι απολύτως φυσιολογικό να εισπράξουμε ακριβώς το ίδιο εκ μέρους του -και η ευθύνη θα είναι αποκλειστικά δική μας. 


Πληροφορίες: Gazeta Wyborcza

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου