20 Φεβρουαρίου 2014

Ο κίνδυνος του επιστημονικού νεορατσισμού

Η ανακάλυψη του DNA και η ανάπτυξη της γενετικής επιστήμης έχει διαμορφώσει σε πολλούς την αντίληψη ότι η ανθρώπινη υπόσταση εξαρτάται σχεδόν κατ' αποκλειστικότητα - έστω σε συντριπτικό βαθμό - από τα γονίδια, ότι δηλαδή όλα είναι προκαθορισμένα γενετικά υποτιμώντας την επίδραση του περιβάλλοντος στο οποίο μεγαλώνει ένας άνθρωπος και των παραστάσεων που προσλαμβάνει. Αυτός είναι και ο κίνδυνος εμφάνισης νεορατσιστικών θεωριών με επιστημονικό μανδύα, όπως επισημάνθηκε από ανθρωπολόγους, οι οποίοι συμμετείχαν στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Συνδέσμου για την Πρόοδο της Επιστήμης, που πραγματοποιήθηκε στο Σικάγο.
Μία από τους ομιλητές, η Νίνα Γιαμπλόνσκι, καθηγήτρια του κρατικού πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, προειδοποίησε για τον κίνδυνο κακής χρήσης της επιστήμης, ώστε να προπαγανδιστεί μια εντύπωση ότι δήθεν οι διαφορετικές ικανότητες των ανθρώπων εξαρτώνται από το χρώμα του δέρματος ή το εθνικό τους υπόβαθρο. Μάλιστα, η δρ. Γιαμπλόνσκι ανέφερε το παράδειγμα ερευνών που προτρέπουν να γίνεται διαχωρισμός των παιδιών ως προς τις εκπαιδευτικές τους ικανότητες βάσει γενετικής προδιάθεσης και να παρακολουθούν μαθήματα σε διαφορετικά σχολεία - κάτι αντίστοιχο με το διαχωρισμό των λευκών και των μαύρων μαθητών σε διαφορετικά σχολεία πριν από κάποιες δεκαετίες. Και μπορεί οι επιστήμονες που καταθέτουν τέτοιες προτάσεις να μην έχουν απαραίτητα κάποιο ρατσιστικό κίνητρο, όμως ο κίνδυνος της παρερμηνείας και εν συνεχεία εκμετάλλευσης αυτών είναι ορατός.
Ένα άλλο παράδειγμα προέταξε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, Τζόζεφ Γκρέιβς, αναφερόμενος σε ιατρικές έρευνες που υπονοούν γενετικές διαφορές ανάμεσα σε λευκούς και μαύρους. Οι διαφορές στις ασθένειες ή τα ποσοστά θνησιμότητας που παρατηρούνται στους λευκούς και τους μαύρους της Αμερικής, τόνισε ο Γκρέιβς, δεν είναι οπωσδήποτε αποτέλεσμα γενετικής προδιάθεσης, αλλά αποτέλεσμα και των διαφορετικών κοινωνικών συνθηκών, μέσα στις οποίες διαβιώνουν οι πληθυσμοί αυτοί.
Θεωρώ το ζήτημα τη εμφάνισης νεορατσιστικών απόψεων, επενδεδυμένων με επιστημονικό μανδύα, ως ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, που ενδέχεται να συναντήσουμε με μεγαλύτερη ένταση στο μέλλον. Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι η επιστήμη, με όλες τις προόδους που έχει κάνει, διαπιστώνει μια κατάσταση χωρίς ν' αναλύει όλες τις διαστάσεις που την προκαλούν. Εξάλλου, τα όποια συμπεράσματα των ερευνών δεν αποτελούν τίποτε περισσότερο από μέσους όρους - κανένας σοβαρός επιστήμονας δεν το αρνείται αυτό - που στην πράξη σημαίνει ότι πάντοτε υπάρχουν επιμέρους διαφοροποιήσεις.
Δεν είμαστε ισοπεδωτικά όλοι το ίδιο, όμως δεν διαφέρουμε απλά και μόνο από επιφανειακά στοιχεία ή γονιδιακές προδιαθέσεις, που υποτιμούν τον παράγοντα προσωπικότητα. Όμως, αν υπάρχει κάτι που διακρίνει το ανθρώπινο είδος από τα υπόλοιπα ζώα, αυτό είναι ακριβώς η προσωπικότητα, η οποία εξαρτάται από την ανατροφή που παίρνει ο καθένας μας και από τις κοινωνικές συνθήκες διαβίωσής του. Κανένας σοβαρός επιστήμονας δεν το αμφισβητεί αυτό.
Περισσότερα για το κίνδυνο εμφάνισης ενός νεορατσισμού, μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό θέμα της ιστοσελίδας του Discovery, που αποτέλεσε πηγή της συγκεκριμένης ανάρτησης, κλικάροντας στον παρακάτω σύνδεσμο: New Forms of Racism Arising in Research : Discovery News

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου