10 Σεπτεμβρίου 2014

Γιατί η κυβέρνηση της Παραγουάης ισχυρίζεται ότι οι πρώτοι εφευρέτες του ποδοσφαίρου ήταν οι Γκουαρανί

Οι Άγγλοι περηφανεύονται ότι είναι εκείνοι που εφηύραν το ποδόσφαιρο, όπως το ξέρουμε σήμερα - γιατί, κακά τα ψέματα, οι άνθρωποι κλωτσούσαν μια μπάλα ως διασκέδαση από τη μέρα που ο πρώτος άνθρωπος ήρθε σ' επαφή με το πρώτο στρογγυλό αντικείμενο σε σχήμα σφαίρας. Οι πρώτοι κανόνες τέθηκαν στα μέσα του 19ου αιώνα από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και μέσω των βρετανικών αποικιών διαδόθηκε σύντομα σ' όλον τον κόσμο σ' αυτή τη συγκεκριμένη μορφή. Την πατρότητα όμως του ποδοσφαίρου έρχεται να διεκδικήσει και μία φυλή Ινδιάνων της Νοτίου Αμερικής, οι Γκουαρανί.

Το υπουργείο Πολιτισμού της Παραγουάης έχει ετοιμάσει ειδικό βίντεο με τίτλο "Οι Γκουαρανί εφηύραν το ποδόσφαιρο", με σκοπό την "αποκατάσταση" της ιστορικής αλήθειας - ή μιας εκδοχής της. Σύμφωνα, λοιπόν, μ' αυτήν την εκδοχή, στην πανίσχυρη κάποτε φυλή των Γκουαρανί, που ήταν εξαπλωμένη σε πολύ μεγάλο μέρος της σημερινής Νοτίου Αμερικής (σε εδάφη της σημερινής Αργεντινής, Βραζιλίας, Ουρουγουάης, Παραγουάης και Βολιβίας), ήταν διαδεδομένο ένα παιχνίδι με μπάλα, το οποίο μάλιστα παιζόταν κάθε Κυριακή μετά τη θεία λειτουργία. Μάλιστα, υπήρχαν και θεατές, οι οποίοι στοιχημάτιζαν για την ομάδα που θα κέρδιζε. Στη γλώσσα γκουαρανί το άθλημα αυτό ονομαζόταν "μανγκάι" - έτσι αναφερόταν στο πρώτο επίσημο λεξικό της συγκεκριμένης γλώσσας - και οφειλόταν στο ομώνυμο δέντρο, από τους χυμούς του οποίου κατασκευαζόταν η μπάλα των αθλητών. 
Μαρτυρίες που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του μανγκάι υπάρχουν στη ετήσιες εκθέσεις, τις "cartas anuas" που έστελναν οι Ιησουίτες ιεραπόστολοι στον Πάπα και χρονολογούνται από το 18ο αιώνα. Σύμφωνα με τους Παραγουανούς, οι Άγγλοι έμαθαν με κάποιον τρόπο - πιθανώς μέσω των Ιησουιτών - για το συγκεκριμένο άθλημα, το οικειοποιήθηκαν και το διέδωσαν σ' ολόκληρο τον κόσμο. 
Υπάρχουν, όμως, κάποιες λεπτομέρειες, που θέτουν σε αμφισβήτηση αυτήν την εκδοχή περί της πατρότητας του ποδοσφαίρου. Οι κανόνες του μανγκάι ήταν πολύ διαφορετικοί. Ο σκοπός μιας ομάδας δεν ήταν να σκοράρει  στο αντίπαλο τέρμα, αλλά να φροντίσουν οι αθλητές της να μην πέσει η μπάλα στο έδαφος αλλάζοντας πάσες. Μόλις αυτό συνέβαινε, η συγκεκριμένη ομάδα έχανε και το παιχνίδι, που θεωρητικά θα μπορούσε να διαρκέσει από λίγα δευτερόλεπτα έως ώρες ολόκληρες, τελείωνε. 
Οι διαφορές είναι αρκετά χτυπητές κι έτσι λίγο δύσκολο να πιστέψουμε ότι όντως το σημερινό ποδόσφαιρο αποτελεί μια εξελιγμένη μορφή του μανγκάι των Γκουαρανί. Άλλωστε, όπως είπαμε, παιχνίδια με μπάλα, που όμως ελάχιστη σχέση έχουν με αυτό που σήμερα γνωρίζουμε και ορίζουμε ως ποδόσφαιρο, υπήρχαν σε πολλούς και διαφορετικούς πολιτισμούς από αρχαιοτάτων χρόνων, όπως για παράδειγμα ο αρχαιοελληνικός επίσκυρος, όπου όμως επίσης ο σκοπός δεν ήταν να μπει κάποιο γκολ σε αντίπαλη εστία. Αντίστοιχα έχουν βρεθεί εικόνες με αναπαραστάσεις παιχνιδιών με μπάλα από την αρχαία Κίνα κλπ. Μέχρι, όμως, να βρεθεί μαρτυρία, που να συνδέει κάποιο παλιότερο άθλημα με το ποδόσφαιρο στη σημερινή του μορφή, νομίζω το δικαιότερο θα ήταν να θεωρήσουμε τους Άγγλους ως τους πραγματικούς "πατέρες" του πιο δημοφιλούς αθλήματος στον κόσμο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου