Το 1911 ο ελληνικός κινηματογράφος βρισκόταν σε βρεφική ηλικία. Οι μόνες ταινίες που γυρίζονταν ήταν κάποια ελάχιστα ζουρνάλ, μετρημένα στα δάχτυλα, ενώ δεν υπήρχαν καν ταινίες μυθοπλασίας ελληνικής παραγωγής. Εκείνη όμως τη χρονιά γυρίστηκε η πρώτη ταινία στα χρονικά του παγκόσμιου κινηματογράφου, εμπνευσμένη από την ελληνική επανάσταση του 1821. Ήταν μια ταινία μικρού μήκους (μόλις 269 μέτρων), ιταλικής παραγωγής, η οποία θα μπορούσε να περιγραφεί και ως "ψευδοϊστορική", αφού δεν αναφερόταν σε πραγματικά γεγονότα, αλλά σε μια φανταστική ιστορία, που λάμβανε χώρα την περίοδο εκείνη. Ο τίτλος της: "Gulnara (Storia dell' indipendenza greca 1820-1830)", δηλαδή "Γκιουλνάρα (Ιστορία της ελληνικής ανεξαρτησίας 1820-1830)".
Η λογική απορία είναι γιατί η πρώτη κινηματογραφική ταινία στα παγκόσμια χρονικά γυρίστηκε στην Ιταλία. Τόσο πολύ φιλέλληνες ήταν ανέκαθεν οι Ιταλοί, οι οποίοι - παρεμπιπτόντως- το 1821 ήταν χωρισμένοι σε πολλά, μικρά και αντίπαλα μεταξύ τους βασίλεια; Η πραγματική εξήγηση είναι διαφορετική.
Το Σεπτέμβριο του 1911 ξέσπασε ιταλοτουρκικός πόλεμος, όταν η Ιταλία προέβαλε διεκδικήσεις επί της Λιβύης, που μέχρι τότε αποτελούσε τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας - ενώ μετά τη λήξη του πολέμου η περιοχή όντως πέρασε σε ιταλική κατοχή, όπως το ίδιο συνέβη και με τα Δωδεκάνησα, τα οποία παρέμειναν ιταλικό έδαφος μέχρι το 1947. Εν τω μεταξύ, η αντιτουρκική ιταλική προπαγάνδα είχε αρχίσει να εκδηλώνεται πολλούς μήνες πριν την έναρξη του πολέμου και εκφραζόταν με διάφορα μέσα. Ένα από αυτά ήταν και ο κινηματογράφος. Μέσα στη χρονιά γυρίστηκαν αρκετές αντιτουρκικές - επί της ουσίας - ταινίες, ώστε να διεγερθεί η ιταλική κοινή γνώμη εναντίον των "βάρβαρων" Τούρκων. Κάποιες από τις ταινίες εκείνης της περιόδου (1911-1912) ήταν: "I cavalieri di Rodi", "Hussein il pirata" κλπ., μεταξύ δε αυτών και η "Γκιουλνάρα".
Η ταινία ήταν μια παραγωγή της εταιρίας Αμπρόζιο σε σκηνοθεσία Λουίτζι Μάγκι, ενώ πρωταγωνιστούσαν οι Λουίτζι Μάγκι, Ορέστε Γκράντι, Αλμπέρτο Α. Καπότζι, Σεραφίνο Βίτε, Μάριο Βόλερ-Μπούτζι και Νορίνα Ραζέρο. Ήταν από τις πρώτες ταινίες της αντιτουρκικής εκστρατείας του ιταλικού κινηματογράφου. Tον Ιούλιο του 1911 η "Γκιουλνάρα" προβαλλόταν ήδη στις ΗΠΑ, ενώ δυο μήνες αργότερα η χάρη της θα έφτανε μέχρι και την Αυστραλία. Παραμένει άγνωστο αν - ή πότε - προβλήθηκε και στην Ελλάδα.
Ποια ήταν όμως η υπόθεση της ταινίας, που δεν διασώζεται μέχρι τις μέρες και για την οποία δεν υπάρχουν πληροφορίες σε καμιά άλλη ιστοσελίδα (ούτε καν στο imdb.com); Οι πληροφορίες προέρχονται (κατά 99%) από αμερικανική εφημερίδα του 1911.
Ο Σάθας, ένας Έλληνας προδότης, κατατάσσεται στον τουρκικό στρατό και απαγάγει την Γκιουλνάρα, την όμορφη σύζυγο του Ζαχαρία, ενός Έλληνα πολεμιστή. Ο Ζαχαρίας μεταμφιέζεται σε δερβίση και καταφέρνει να εισέλθει στο παλάτι. Ωστόσο, ο Σάθας τον αναγνωρίζει και ο Ζαχαρίας συλλαμβάνεται και φυλακίζεται. Εν τω μεταξύ, η Γκιουλνάρα σφάζει τον Πασά, ο οποίος προηγουμένως της είχε φερθεί με σκληρότητα, και του κλέβει το δαχτυλίδι, το οποίο αποτελούσε σύμβολο εξουσίας. Χάρη σ' αυτό το δαχτυλίδι καταφέρνει να επικοινωνήσει με το σύζυγό της, ενώ το ζευγάρι σχεδιάζει την απόδραση του Ζαχαρία από τη φυλακή με τη βοήθεια ενός σχοινιού. Ενώ όμως η Γκιουλνάρα καταφέρνει και προσγειώνεται με ασφάλεια, την τελευταία στιγμή εμφανίζεται στο παράθυρο ο Σάθας, ο οποίος κόβει το σκοινί και ο Ζαχαρίας πέφτει νεκρός στα βράχια.
Η "Γκιουλνάρα" ήταν μια ιστορία έρωτα και προδοσίας με τραγικό φινάλε, δυσαρεστώντας ωστόσο τους Αμερικανούς, οι οποίοι άλλωστε τα επόμενα χρόνια θα επέβαλλαν το "happy end" στις ταινίες.
Και για το τέλος, μια σπάνια φωτογραφία από σκηνή της ιταλικής ταινίας, που χρησιμοποίησε την ελληνική επανάσταση ως πρόσχημα αντιτουρκικής προπαγάνδας (χωρίς να καταγράφει την αληθινή ιστορία, αλλά εμπνεόμενη από αυτήν):
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου