16 Σεπτεμβρίου 2015

Πώς οι βυζαντινισμοί των πολιτικών της Αυστραλίας έχουν βάλει τα γυαλιά στην ελληνική πολιτική ζωή. (Ή πώς η Αυστραλία άλλαξε πέντε πρωθυπουργούς μέσα σε 8 χρόνια)

Χάνοντας τις εθνικές εκλογές στις 24 Νοεμβρίου 2007, ο Τζον Χάουαρντ είχε συμπληρώσει πάνω από εντεκάμιση χρόνια πρωθυπουργίας, ήταν δηλαδή ο δεύτερος μακροβιότερος πρωθυπουργός στην ιστορία της Αυστραλίας. Κανείς δεν μπορούσε τότε να φανταστεί ότι μέσα στην επόμενη οκταετία η χώρα-ήπειρος με τη μεγάλη ελληνική ομογένεια θα άλλαζε πέντε πρωθυπουργούς - πρακτικά τέσσερις, αλλά ο ένας με διπλή θητεία. Και μπορεί σύμφωνα με τους νόμους της Αυστραλίας η Βουλή να διαλύεται μετά από θητεία τριών ετών, όμως οι συνεχείς εναλλαγές πρωθυπουργών δεν οφείλονταν απαραίτητα στην ψήφο των πολιτών, αλλά σε παρασκηνιακές διεργασίες ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μεταξύ εσωκομματικών αντιπάλων, όπου ένα ξαφνικό αίτημα αμφισβήτησης της ηγεσίας ενός πρωθυπουργού μπορεί να οδηγήσει στην αλλαγή του μέσα σε λίγες ώρες, ώστε πολλές φορές οι Αυστραλοί με άλλον πρωθυπουργό ξημερώθηκαν το πρωί και με άλλον πήγαν για ύπνο το ίδιο βράδυ!

Από τις εκλογές του Νοεμβρίου του 2007, νικητές βγήκαν - για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια - οι Εργατικοί με ηγέτη τους τον Κέβιν Ραντ, ο οποίος ήταν αρκετά δημοφιλής κατά το μεγαλύτερο μέρος της θητείας του. Ωστόσο, την άνοιξη του 2010 με την ημερομηνία των εκλογών να πλησιάζει επικίνδυνα, η δημοτικότητα του πρωθυπουργού Ραντ, ο οποίος πάντως εξακολουθούσε να είναι μακράν δημοφιλέστερος του αρχηγού της αντιπολίτευσης, σημείωσε αισθητή πτώση εξ αιτίας ενός φόρου επί των κερδών από την εξόρυξη μη ανανεώσιμων πηγών πλούτου, ενώ πλήγμα στην πρωθυπουργική του θητεία αποτέλεσε η μη έγκριση από τη Γερουσία του νόμου για τη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Για λόγους πολιτικής αυτοσυντήρησης, αλλά και προφανούς προσωπικής φιλοδοξίας, η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Τζούλια Γκίλαρντ, ανακοίνωσε στις 23 Ιουνίου την απόφασή της να αμφισβητήσει την ηγεσία του Ραντ. Η ψηφοφορία των βουλευτών του Εργατικού κόμματος για τον ηγέτη που προτιμούσαν, ορίστηκε να πραγματοποιηθεί την επομένη, όμως στο μεταξύ ο Ραντ παραιτήθηκε γνωρίζοντας ότι η μάχη αυτή ήταν εξ αρχής χαμένη. Κι έτσι, στις 24 Ιουνίου 1910, ξαφνικά η Αυστραλία απέκτησε την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό στην ιστορία της.

Η Τζούλια Γκίλαρντ επέλεξε να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές στις 21 Αυγούστου, λίγους μήνες προτού συμπληρωθεί η τριετία, ώστε να νομιμοποιήσει με αυτόν τον τρόπο την ηγεσία της. Το Εργατικό κόμμα ήρθε δεύτερο με σημαντική διαφορά από την αντιπολιτευόμενη Συμμαχία κεντροδεξιών κομμάτων, όμως χάρη στο ιδιόρρυθμο εκλογικό σύστημα της Αυστραλίας και την επικράτησή τους στην επιλογή μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων (που διενεργείται παράλληλα από τους ψηφοφόρους), οι Εργατικοί εξέλεξαν ίδιο αριθμό βουλευτών και τελικά κατόρθωσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση με τη στήριξη του βουλευτή των Πράσινων και κάποιων ανεξάρτητων.

Τα χρόνια πέρασαν, όμως ο Ραντ δεν ξέχασε την προδοσία της πρώην αντιπροέδρου του και νυν πρωθυπουργού. Προσπάθησε ανεπιτυχώς ν' αμφισβητήσει την ηγεσία της Γκίλαρντ το Φεβρουάριο του 2012, κάτι που τον οδήγησε στην απόφαση να παραιτηθεί από τη θέση του υπουργού Εξωτερικών. Τελικά, πήρε το αίμα του πίσω περίπου τρία χρόνια μετά την εκπαραθύρωσή του από την πρωθυπουργική καρέκλα, όταν στις 26 Ιουνίου 2013 - λίγο πριν αρχίσει η προεκλογική περίοδος - κέρδισε την εσωκομματική ψηφοφορία. Κι έτσι ο Ραντ έγινε και πάλι πρωθυπουργός μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου, οπότε το κόμμα του έχασε τις εκλογές.

Έτσι, οι Αυστραλοί απέκτησαν και πάλι νέο πρωθυπουργό, τον Τόνι Άμποτ. Ο Άμποτ ήταν αρχηγός της αντιπολίτευσης από την 1η Δεκεμβρίου 2009, όταν ο μέχρι τότε ηγέτης της Συμμαχίας, Μάλκολμ Τέρνμπουλ, έχασε την εσωκομματική ψηφοφορία, μετά από αμφισβήτηση της ηγεσίας του εξ αιτίας της απόφασής του να στηρίξει μια νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης Ραντ. Όμως ο Τέρνμπουλ πήρε κι αυτό το αίμα του πίσω. Στις 14 Σεπτεμβρίου 2015, τέσσερις μέρες προτού ο Άμποτ κλείσει δύο χρόνια πρωθυπουργικής θητείας, ο Τέρνμπουλ αμφισβήτησε την ηγεσία του πρωθυπουργού κερδίζοντας την εσωκομματική ψηφοφορία. Κι έτσι, ακόμη μια φορά οι Αυστραλοί είδαν έναν πρωθυπουργό να εκπαραθυρώνεται από τη μια στιγμή στην άλλη, αφού αυτές οι αμφισβητήσεις γίνονται ξαφνικά και οδηγούν σε άμεσες ψηφοφορίες (των οποίων προφανώς έχουν προηγηθεί έντονα παρασκήνια και ζυμώσεις εβδομάδων).

Και το ερώτημα είναι: Ο Τέρνμπουλ θα επιλέξει να νομιμοποιήσει την ανάδειξή του στο πρωθυπουργικό αξίωμα μέσω νέων εκλογών, σχεδόν ένα χρόνο πριν τη λήξη της θητείας της Βουλής; Κι αν ναι, θα κερδίσει τη νέα εκλογική αναμέτρηση ή οι Αυστραλοί θ' αποκτήσουν... έκτο πρωθυπουργό μέσα σε οκτώ χρόνια;

Οι Αγγλοσάξωνες περιγράφουν την πολιτική ζωή της Αυστραλίας ως "σαιξπηρική". Στην Ελλάδα, τέτοιο αφόρητο πολιτικό παρασκήνιο περιγράφεται με τη λέξη "βυζαντινισμός", που κάνει το εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι να μοιάζει με παιδική χαρά μπροστά στα παιχνίδια εξουσίας των Αυστραλών, οι οποίοι ωστόσο μια χαρά έχουν κάνει το κουμάντο τους δεκαετίες τώρα και σχεδόν καθάρισαν με τις (πολύ) πρόωρες εκλογές, έχοντας καθιερώσει εθνικές εκλογές ανά τριετία. Ε, στην Ελλάδα έχουμε μια δουλίτσα ως προς τις απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά τουλάχιστον οι πρωθυπουργοί αλλάζουν μετά από την έκφραση της λαϊκής βούλησης - με μοναδική εξαίρεση την περίπτωση Παπαδήμου - και όχι πίσω από κλειστά γραφεία και στα πλαίσια εσωκομματικών ισορροπιών. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου