25 Μαΐου 2016

Οι διαφορετικοί τρόποι που οι λαοί χρησιμοποιούν για να μετρήσουν με τα δάχτυλα των χεριών τους

Όταν δεν έχουμε δίπλα μας κάποιο κομπιουτεράκι ή κι αυτό ακόμη το κινητό μας τηλέφωνο (πόσο πιθανό είναι άραγε αυτό το τελευταίο;) ή αν θέλουμε να υπολογίσουμε στα γρήγορα κάποιον σχετικά μικρό αριθμό, συνήθως χρησιμοποιούμε τα δάχτυλά μας για το μέτρημα. Είναι μια πρακτική που ακολουθείται από τους περισσότερους λαούς, όμως όχι με τον ίδιο τρόπο. Μάλιστα, οι διαφορές είναι από λίγο έως πολύ σημαντικές ανάλογα με την παράδοση που έχει επικρατήσει στον κάθε λαό, ώστε θα μείνετε με ανοιχτό το στόμα: μα πώς στο καλό μπορούν και μετρούν έτσι χωρίς να μπερδεύονται; Βέβαια, κάτι αντίστοιχο μάλλον θα σκέφτονται και εκείνοι για εμάς...

Στην Ελλάδα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, συνήθως μετράμε τα δάχτυλά μας ξεκινώντας από τον αντίχειρα του αριστερού χεριού. Πώς είπατε; Ξεκινάτε το μέτρημα από το δείκτη και σηκώνετε τον αντίχειρα για να συμβολίσετε το "πέντε" ή/και το "δέκα"; Αυτός είναι περισσότερο ο αμερικανικός τρόπος μετρήματος, τον οποίο χρησιμοποιούν ενδεχομένως και αρκετοί Ευρωπαίου - άρα και Έλληνες - αν και τον βρίσκω εξαιρετικά άβολο.

Προσωπικά, έχω πιάσει κάποιες φορές τον εαυτό μου να ξεκινάω το ίδιο άνετα και από το δεξί, κυρίως αν το άλλο χέρι είναι απασχολημένο (π.χ. ως αριστερόχειρας χρησιμοποιώ συχνά το αριστερό χέρι) ή αν πρόκειται για κάποιον απλό υπολογισμό, αλλά αυτό είναι απλά η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και σ' αυτήν την εξαίρεση, ξεκινάω να μετράω από το δείκτη.

Αντίθετα, οι λαοί της Μέσης Ανατολής ξεκινούν το μέτρημα όχι απλά το δεξί χέρι αλλά από το μικρό δάχτυλο του δεξιού χεριού. Η εξήγηση είναι απλή. Σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους, που γράφουμε από τα αριστερά προς τα δεξιά, οι λαοί της Μέσης Ανατολής γράφουν κατά την αντίθετη φορά (δηλαδή από τα δεξιά προς τα αριστερά), δηλαδή έχουν συνηθίσει να θεωρούν ως αρχή μιας σειράς το δεξί μέρος μιας γραμμής ή μιας αλληλουχίας πραγμάτων .

Επίσης, έχετε προσέξει πως όταν μετρούμε με τη βοήθεια των δαχτύλων μας, συνήθως οι γροθιές μας είναι σφιχτές και σταδιακά κατά το μέτρημα τα δάχτυλα σηκώνονται. Οι Ιάπωνες πάλι κάνουν το ακριβώς αντίθετο. Μετρούν έχοντας την παλάμη τους ανοιχτή και σταδιακά μαζεύουν τα δάχτυλά τους, δηλαδή όταν μετρήσουν μέχρι το πέντε θα έχουν σχηματίσει μια γροθιά στο αριστερό τους χέρι. Το ακόμη πιο περίεργο; Δεν συνεχίζουν το μέτρημα κάνοντας το ίδιο και στο δεξί χέρι, αλλά αντιστρέφουν τη διαδικασία. Στο "έξι" σηκώνουν το μικρό δάχτυλο, στο "εφτά" σηκώνουν τον παράμεσο κλπ., ώστε στο "δέκα" ανασηκώνουν τον αντίχειρα - του αριστερού πάντα χεριού.

Άλλοι λαοί, όπως οι Μασάι, χρησιμοποιούν τις παλάμες τους με τελείως διαφορετικό τρόπο. Δεν μετρούν τα δάχτυλά τους ένα προς ένα, αλλά τα χρησιμοποιούν για τον σχηματισμό διαφόρων συμβόλων του κάθε αριθμού. Δείτε το παρακάτω βίντεο και θα καταλάβετε. 


Υπάρχουν και λαοί, οι οποίοι δεν περιορίζονται απλά στις δυο παλάμες του ανθρώπινου σώματος για να μετρήσουν, αλλά επεκτείνονται και σε άλλα σημεία του σώματος. Έτσι, οι κάτοικοι της Νέας Γουινέας ξεκινούν μεν από το μικρό δαχτυλάκι του δεξιού τους χεριού, όμως για να μετρήσουν το "έξι" δεν αλλάζουν παλάμη, αλλά περνούν στον... καρπό του δεξιού χεριού και στη συνέχεια συνεχίζουν μετρώντας κατά σειρά: τον αγκώνα, τον ώμο, τα μάτια, τη μύτη, το στόμα, τα αυτιά για να καταλήξουν στο μικρό δαχτυλάκι του αριστερού χεριού! Ε, κι εδώ που τα λέμε γιατί να σταματούν το μέτρημα μόνο μέχρι το δέκα; Είναι απροσδιόριστο ωστόσο αν το μέτρημα επεκτείνεται στη συνέχεια - σε περίπτωση πιο περίπλοκων υπολογισμών - και στα δάχτυλα των δύο ποδιών. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου