3 Δεκεμβρίου 2016

Η ιστορία του YOLO! Ποιος το σκέφθηκε πρώτος και πώς επιβλήθηκε ως βασικό σλόγκαν της σύγχρονης ποπ κουλτούρας

πηγή: Wikimedia Commons

"Μια ζωή την έχουμε" τραγουδούσε ο Δημήτρης Χορν το 1958. Πάνω από εκατό χρόνια νωρίτερα ο Γιόχαν Στράους ο Β΄ είχε διακηρύξει "Man lebt nur einmal!", δηλαδή "Ζεις μονάχα μια φορά", όπως ήταν ο τίτλος του βαλς που ο ίδιος είχε συνθέσει το 1855. "You only live once" είναι η φράση που αποδίδεται και στην ηθοποιό Μέι Γουέστ, πολλές δεκαετίες προτού τα ακρώνυμα να γίνουν της μόδας, ενώ "You only live once" έλεγε και ο χιονάνθρωπος Φρόστυ σε ταινία κινουμένων σχεδίων του 1992.

Ο πρώτος που εμπνεύστηκε το ακρώνυμο ήταν ένας άνθρωπος που θα περνούσε αδιάφορος, αν το 2003 δεν είχε συμμετάσχει σ' ένα πολύ πετυχημένο ριάλιτι προξενιών της αμερικανικής τηλεόρασης με τίτλο "The Average Joe". Σ' αυτήν την εκπομπή γινόταν η ανατροπή σε σχέση με άλλα σόου προξενιών, καθώς μια πανέμορφη κοπέλα είχε να επιλέξει ανάμεσα σε άντρες που δεν ξεπερνούσαν το μέσο όρο, αν και στην πορεία έμπαιναν στο παιχνίδι και πιο εμφανίσιμοι αντίπαλοι, οι οποίοι βέβαια στο τέλος κέρδιζαν και την καρδιά της διαγωνιζόμενης.

Ε, λοιπόν, στον πρώτο κύκλο του ριάλιτι αυτού, ένας από τους "συνηθισμένους Τζο" ήταν και ο Άνταμ Μες, ο οποίος κατάφερε να φτάσει μέχρι τον τελικό κερδίζοντας τις δοκιμασίες της παραγωγής, χωρίς όμως να καταφέρει να κλέψει και την καρδιά της πρώην εστεμμένης Μελάνα Σκάντλιν. Η συμμετοχή του στο παιχνίδι, ωστόσο, ήταν αρκετή για ν' ανοίξουν νέοι δρόμοι στον Μες, ο οποίος και τους εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο αποκτώντας όχι μονάχα φήμη (αργότερα θα συμμετείχε στον τρίτο κύκλο του "Average Joe", όπου οι όροι θα ανατρέπονταν και ο Μες ως "συνηθισμένος" τύπος θα διάλεγε μια γυναίκα), αλλά μαζί με τη φήμη θα κέρδιζε και πολλά χρήματα.

Μια από τις πρώτες επιχειρηματικές του ενέργειες ήταν η κυκλοφορία μιας σειράς T-shirt που έφεραν ως στάμπα τη φράση "You Only Live Once" το Μάρτιο του 2004 και πιο συγκεκριμένα το λανσάρισμα των T-shirt έγινε στις 20 Μαρτίου της χρονιάς εκείνης. Οι λέξεις βρίσκονταν η μια κάτω από την άλλη, ενώ τα πρώτα γράμματα ήταν χρωματισμένα με κόκκινο σχηματίζοντας το ακρώνυμο YOLO.

Λίγες μέρες μετά, στο εναλλακτικό Urban Dictionary καταχωρείται ο πρώτος ορισμός του yolo. Δεν ήταν τίποτε περισσότερο από την απλή καταγραφή της φράσης στην οποία αναλύεται το ακρώνυμο, ενώ συνοδευόταν από το εξίσου απλό - απλούστατο! - παράδειγμα: "Hey man... yolo!"

Η πρώτη μαζική χρήση της νέας λεξούλας ως σύνθημα έγινε τον Ιούλιο του 2006, όταν το συγκρότημα The Strokes ξεκίνησε την "καμπάνια YOLO". Όμως το περιεχόμενο του συνθήματος εκείνου δεν είχε καμία σχέση με το σλόγκαν, όπως το γνωρίζουμε και το χρησιμοποιούμε σήμερα. Τα μέλη του συγκροτήματος κάλεσαν τους θαυμαστές τους να ζητούν από τους αμερικανικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς να παίζουν το τραγούδι τους, που είχε τίτλο "You Only Live Once", καθώς επίσης να το αναρτούν στο προφίλ τους στο MySpace, όσοι ήταν δικτυωμένοι στο τότε δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Ήταν ένας πρωτότυπος τρόπος διαφήμισης και διάδοσης του τραγουδιού "στόμα με στόμα", που στην εποχή της τεχνολογίας και του διαδικτύου θα μπορούσε να ονομαστεί "τηλέφωνο με τηλέφωνο" και "προφίλ με προφίλ".

Το τραγούδι δεν κατάφερε να ξεπεράσει την 35η θέση στο Alternatie Songs Chart του Billboard, αν και το περιοδικό Rolling Stone το κατέταξε ως το 16ο καλύτερο τραγούδι του 2006. Και ενώ στο τραγούδι των The Strokes δεν ακουγόταν η λέξη "YOLO", αυτό θα γινόταν πέντε χρόνια αργότερα στο ραπ κομμάτι "The Motto" του Ντρέικ (σε συνεργασία με τον Lil Wayne) το 2011.
“Now she want a photo, you already know, though 
You only live once: that’s the motto nigga, YOLO”

Το τραγούδι, που κατά πάσα πιθανότητα δεν το έχετε υπόψη ή δεν το θυμάστε, μπορείτε να το ακούστε εδώ: Drake - The Motto ft. Lil Wayne - YouTube

Όμως δεν ήταν απλά η παρουσία της λέξης στους στίχους του τραγουδιού, αλλά ένα τουίτ του Ντρέικ με ημερομηνία 23 Οκτωβρίου 2011, που έκανε το ακρώνυμο δημοφιλές περίπου ένα μήνα πριν την κυκλοφορία του σινγκλ.

Την επόμενη μέρα από τη δημοσίευση του τουίτ, εκτοξεύτηκε ο αριθμός αναζητήσεων του "YOLO" στις μηχανές αναζήτησης, ενώ το ακρώνυμο αυτό καθιερώθηκε όχι απλά ως μια νέα λέξη, αλλά ως ένα σλόγκαν με περιεχόμενο, μια διαφορετική, αισιόδοξη στάση ζωής.

Το τραγούδι δεν ξεπέρασε τη 14η θέση στο επίσημο τσαρτ του Billboard, όμως στο τέλος της χρονιάς ήταν ένα από τα 10 δημοφιλέστερα τραγούδια του 2011. Η δε παρουσία του YOLO στην ποπ κουλτούρα ήταν εκρηκτική και καταλυτική. Έγινε σύνθημα στους τοίχους, θέμα συζήτησης και ανάλυσης στις εφημερίδες, στάμπες σε ρούχα, αλλά και τατουάζ, με πιο γνωστό αυτό στο χέρι του ηθοποιού Ζακ Έφρον, όπως βλέπουμε στο παρακάτω ζουμ της φωτογραφίας που χρονολογείται το Δεκέμβριο του 2011. (Πρώτη δημοσίευση στη Huffington Post στις 16 Δεκεμβρίου 2011. Και από το πουθενά, εντελώς απρόοπτα ο Έφρον έγινε πρωτοπόρος σε κάτι!)

Αναπόφευκτα, το YOLO αποτέλεσε αντικείμενο έντονης παρωδίας από πολλούς που δεν καταλάβαιναν - και εξακολουθούν να μην καταλαβαίνουν - προς τι όλη αυτή η φασαρία. Ειδικά στο Youtube γίνεται χαμός με σατιρικά βιντεάκια. Μεταξύ μας, όπως συμβαίνει πάντοτε σε τέτοιες περιπτώσεις, όλη αυτή η έντονη σάτιρα δεν είναι τίποτε περισσότερο από την επιβεβαίωση της τεράστιας επιτυχίας και της εδραίωσης του YOLO ως βασικό στοιχείο της σύγχρονης ποπ κουλτούρας.

Ήδη το Φεβρουάριο του 2012, άρθρο που δημοσιεύτηκε στη Washington Post παρουσίαζε το YOLO ως μια πιο σύγχρονη εκδοχή του λατινικού "Carpr Diem" (που στα ελληνικά σημαίνει "Άδραξε τη μέρα" κι επί της ουσίας έχει το ίδιο νόημα με το "Ζεις μόνο μια φορά" ή το πιο ελληνικό "Μια ζωή την έχουμε"), ενώ έκανε λόγο για ένα ακρώνυμο που "μισούμε ν' αγαπάμε".

Κάπως έτσι και με προφανή χιουμοριστική διάθεση, στις 19 Ιανουαρίου 2014 ο Ντρέικ εμφανίστηκε στο δημοφιλές σόου της αμερικανικής τηλεόρασης "Saturday Night Live" και ανάμεσα σ' άλλα ζήτησε "συγγνώμη" για την εισβολή του YOLO.. παντού!


Στον ορυμαγδό παρωδίας του YOLO θα μπορούσαμε να εντάξουμε και το ομώνυμο τραγούδι του Έλληνα ράπερ Tus. Αν αντέχετε αναζητήστε το στο youtube, αν και στην πραγματικότητα πρόκειται μάλλον για παρωδία τραγουδιού και όχι του περιβόητου σλόγκαν, που στην Ελλάδα έγινε γνωστό - ή έστω επιβλήθηκε - όχι τόσο από το τραγούδι του Ντρέικ (θυμάστε να το ακούσατε ποτέ σε κάποιο ελληνικό ραδιόφωνο;), όσο από τη διαφημιστική καμπάνια γνωστής αλυσίδας πώλησης ηλεκτρικών ειδών.

Είναι ένα σύνθημα που ταίριαξε στην ψυχολογία του μέσου Έλληνα, ο οποίος με τον ένα ή τον άλλο τρόπο - όχι απαραίτητα νόμιμο - καταφέρνει να επιβιώνει, ενώ αποτελεί και το ιδανικό αντίδοτο στα χρόνια της σισύφειας οικονομικής κρίσης, αρκεί να το ερμηνεύουμε σαν αυτό που αυθεντικά αντιπροσωπεύει το YOLO: ως έναυσμα αισιοδοξίας και θετικής δράσης και όχι αποχαύνωσης και αδράνειας. Άλλωστε μια ζωή την έχουμε όχι για να πίνουμε πολλούς καφέδες, αλλά για να βγάλουμε τον καλύτερο εαυτό μας, κόντρα στις δυσκολίες! Μ' αυτήν τη λογική... YOLO!



Σχετικά θεματάκια:
-- OMG και 3 LOL! Δημοφιλή ακρώνυμα της αγγλικής γλώσσας
-- Πώς και πότε "γεννήθηκε" το lol

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου